Kinh nghiệm sử dụng động cơ điện 3 pha
- Thứ ba - 01/12/2009 11:53
- In ra
- Đóng cửa sổ này
1) Một số công việc người chế tạo máy có thể dùng dư tải
Motor làm máy nghiền đá: đầu trục motor được nối với các quả văng (viên bi thép loại lớn) văng đập cho các viên đá vỡ ra; có những cục đá vừa lớn vừa chắc, nếu motor không đủ mạnh có thể sinh quá tải.
Motor làm máy cắt sắt cứng hoặc làm máy cưa các thớ gỗ rất dày.
Motor làm bơm nước cho các tòa nhà hàng cao hàng chục tầng.
Motor làm tời, kéo vật nặng theo phương thẳng đứng, VD làm thang máy chở hàng
2) Một số đại lượng vật lý dùng cho ngành động cơ điện
a. Dòng điện định mức I (A)
Mỗi motor 3 pha khi không tải có dòng ampe đo được khoảng 1/3 đến 1/2 số thực khi mang tải.
VD đạt 4 ampe lúc không tải nghĩa là khi tải đạt khoảng 12 ampe trở xuống.
Khi chạy không tải ampe đạt 30 đến 35 % của dòng định mức là được, đến 50% cũng được. Một số hãng đặc biệt lên đến 60 %. Nhưng nếu ampe đạt cao hơn số này là motor có vấn đề.
Khi chạy có tải ampe lên đến 95% dòng định mức. Số này nếu cao quá motor sẽ cháy, nếu thấp quá nghĩa là hao điện năng.
VD với motor 1 HP dòng định mức là 2 ampe, chạy không tải là 0.47 ampe đến 0.78 là ổn. Khi có tải chạy khoảng 1.8-1.9 ampe là hợp lý, cao hơn 2 ampe có thể cháy, mà dưới 1.8 ampe thì phí công suất và hao điện năng
b. Hệ số cos
Hệ số cos càng tiến gần tới 1 (100%) nghĩa là động cơ làm việc hiệu quả hơn, không bị tổn hao điện năng.
c) Đấu sao và tam giác
Tùy vào công suất của động cơ để đấu điện khởi động phù hợp . Đối với động cơ có cos nhỏ thì dòng khởi động nhỏ nên ta chọn cách khởi động bằng tam giác.
Còn đối với động cơ lớn thì ta chọn cách khởi động bằng sao.
Nếu động cơ có công suất lớn khoảng trên 22 kW trở lên thì ta kết hợp khởi động sao-tam giác. khởi động ở chế độ sao rồi chạy ở chế độ tam giác. Khởi động mô tơ như vậy nhằm giảm dòng khởi động xuống.
d) Tần số Hz
Thông thường tại Việt Nam chúng ta dùng tần số lưới điện 50 Hz tuy vậy vẫn có những việc cần biến đổi tần số.
Motor biến tần có cánh quạt điện 1 pha lắp ở phía sau để làm mát cho motor. Với moto biến tần tốt, khi tần số thay đổi, chỉ có tốc độ thay đổi công suất không thay đổi.
Cánh quạt làm mát là vô cùng quan trọng vì nhiệt độ tăng tính dẫn điện giảm, từ thẩm yếu hơn bi có thể chảy mỡ, phớt chắn dầu có thể co dãn, lỏng, rời ra
VD với motor 7.5kW-4P, khi chuyển sang tần số 25 tốc độ giảm 1 nửa còn khoảng 700 vòng. 1 biến tần có thể dùng cho 1 hoặc vài motor , VD: biến tần dùng được cho motor 11 kW có thể dùng cho 2 chiếc motor 5.5 kW.
Tại sao motor biến tần ít được sử dụng vì VD 1 bộ biến tần cho động cơ 10HP giá khoảng 10 triệu đồng trong khi motor 10 HP- 4P giá chỉ từ 4 tới 7 triệu đồng. Do tốn kém nên mọi người vẫn dùng giảm tốc nhiều hơn.
e) Cực điện (poles) viết tắt là P
Motor 2 cực điện có 6 cuộn dây đồng 4 cực điện có 12 cuộn dây 6 cực điện có 18 cuộn dây, 8 cực có 24 cuộn dây; tốc độ motor tương ứng với 4 loại này là 2900, 1400, 900, 700 vòng phút.
Motor 6P và 8P sẽ có lõi rotor lớn hơn -4. Do chế tạo mất nhiều nguyên liệu hơn nên giá thành motor cao hơn. (tốc độ động cơ càng chậm, càng tốn nhiều nguyên liệu sản xuất, giá càng cao.)